Η χαρτογράφηση σπίλων πραγματοποιείται από το δερματολόγο τουλάχιστον μια φορά το χρόνο και έχει σκοπό την παρακολούθηση συγκεκριμένων σπίλων προκειμένου να παρατηρηθεί η εξέλιξη τους.
Τι είναι και πώς γίνεται η χαρτογράφηση σπίλων;
Η χαρτογράφηση σπίλων είναι μια διαγνωστική μέθοδος και η πιο σημαντική εξέταση για την αξιολόγηση των σπίλων, με την οποία καταγράφονται όλοι οι σπίλοι του σώματος και φωτογραφίζονται μακροσκοπικά και μικροσκοπικά. Η χαρτογράφηση γίνεται ψηφιακά και τα δεδομένα αποθηκεύονται σε ένα λογισμικό, ώστε να είναι δυνατή η σύγκριση και οι τυχόν μεταβολές με επόμενες ή προηγούμενες χαρτογραφήσεις. Η διαδικασία αυτή βοηθά σημαντικά στην έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του δέρματος.
Η χαρτογράφηση σπίλων πραγματοποιείται στο ιατρείο από το/τη δερματολόγο. Οι σπίλοι καταμετρώνται και καταγράφονται ανά περιοχές του σώματος. Φωτογραφίζονται λεπτομερώς μακροσκοπικά και ύστερα με ειδική κάμερα γίνεται εξέταση του κάθε σπίλου ξεχωριστά. Ο κάθε σπίλος που εξετάζεται. Οι σπίλοι είναι ύποπτοι όταν υπάρχουν οι εξής μεταβολές:
- A (Asymmetry – ασυμμετρία): Εάν υπάρχει γενικά ασυμμετρία σε μορφή, όρια του σπίλου, χρώμα.
- B (Borders- όρια): Όταν τα όρια του σπίλου είναι ακανόνιστα ακτινωτά, όχι ομοιόμορφα.
- C (Colour- διάμετρος): Χρήζουν παρακολούθησης οι σπίλοι που δεν έχουν παντού το ίδιο χρώμα, αλλά διάφορα χρώματα, όπως κόκκινο, ροζ, μπλε, καφέ και μαύρο.
- D ( Diameter- διάμετρος): Όταν η διάμετρός τους ξεπερνά τα 6 mm.
- E (Elevation/Evolution- ανύψωση/εξέλιξη): Όταν από επίπεδος ο σπίλος υπερυψωθεί από το δέρμα. Όταν ο σπίλος παρουσιάζει οποιαδήποτε αλλαγή από την αρχική του μορφή, μεγαλώνει, αλλάξει χρώμα ή δημιουργεί κνησμό ή πόνο ή αλλαγή στην υφή του, χρήζει άμεσα δερματολογικής εξέτασης.
Με βάση λοιπόν αυτές τις μετρήσεις, διαμορφώνεται ένα σκορ που καθορίζει αν και πόσο ένας σπίλος είναι ύποπτος και αν πρέπει να αφαιρεθεί. Με την επόμενη χαρτογράφηση σπίλων αξιολογείται η εμφάνιση νέων σπίλων και η μεταβολή των παλιών.
Πρέπει όλοι να κάνουμε χαρτογράφηση σπίλων;
Χαρτογράφηση σπίλων πρέπει θεωρητικά να κάνουν όλα τα άτομα, καθώς όλοι μας έχουμε σπίλους στο σώμα μας. Κάποια άτομα βέβαια είναι υποχρεωτικό να κάνουν χαρτογράφηση. Αυτά είναι τα εξής:
- Ανοιχτόχρωμα άτομα με πολλούς σπίλους και φακίδες στο πρόσωπο και το σώμα
- Άτομα με οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του δέρματος ή μελανώματος
- Άτομα με ατομικό ιστορικό καρκίνου του δέρματος ή μελανώματος
- Άτομα που έχουν υποστεί πολλά εγκαύματα στο παρελθόν – ιδιαίτερα κατά την παιδική ηλικία
- Άτομα που έχουν αφαιρέσει στο παρελθόν δυσπλαστικούς σπίλους
- Άτομα που έχουν εκτεθεί σε τεχνητές πηγές UV ακτινοβολίας (solarium)
- Ανοσοκατεσταλμένα άτομα
Ποιος γιατρός μπορεί να κάνει τη χαρτογράφηση σπίλων;
Η χαρτογράφηση σπίλων γίνεται αποκλειστικά από το δερματολόγο με τη μέθοδο της δερματοσκόπησης, της ψηφιακής ανάλυσης και καταγραφής των σπίλων. Ο δερματολόγος θα πρέπει να έχει εξειδικευμένη γνώση πάνω στο αντικείμενο της δερματοσκόπησης και της δερματικής ογκολογίας, ώστε τα αποτελέσματα να είναι αξιόπιστα.
Συνοψίζοντας
Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι η χαρτογράφηση σπίλων είναι μια πολύ σημαντική μέθοδος παρακολούθησης των σπίλων, καθώς μπορούμε να προλάβουμε την εξέλιξη ύποπτων σπίλων και να τους αφιαρέσουμε. Με τη χαρτογράφηση σπίλων γίνεται αντιληπτή η κάθε αλλαγή, ακόμα και η πολύ μικρή, στο σχήμα, χρώμα, μέγεθος των σπίλων και προλαμβάνεται έγκαιρα ή εξέλιξη σε ένα κακοήθες μελάνωμα του δέρματος.